رئوس ثمانیه منطق
رئوس ثمانیه منطق :
رئوس ثمانیه برون علمی بحث می کنند بر عکس مقومات علم ( موضوع ، مبادی ، مسائل ) که درون علمی صحبت می کند
1
) - سمت ( وجه تسمیه ) : منطق
الف ) - نطق ظاهری یا سخن گفتن ( نطق ظاهری در اصل همان بیان نطق باطنی می باشد )
ب ) - نطق باطنی یا همان قوه عاقله است که درک کلیات می کند و در برابر قوه واهمه است که ادراک جزئیات می کند
نکته : گروهی منطق را مصدر میمی می دانند که دلالت بر مبالغه در نطق ( باطنی ) در این علم می کند به معنی اینکه تنها این علم از عقل سخن می گوید و گروهی آنرا اسم مکان برای این علم می دانند یعنی نطق باطنی ظرف ظهور این علم است و حق هم سخن دوم است .
2 ) – مولف علم منطق :
قانون آلی یقی رعایته عن الخطا الفکر و هذا غایته
الفه حکیم رسطالیس میراث ذی القرنین القدیس
ارسطو معلم اول اسکندر مقدونی ( حکیم سبزواری )
شرح منظومه حکیم سبزواری ص 9
علی ما اخبر عنه ( سید بن طاووس ) المووخرون کاواسیزیمون المدعو بلسان الشرع اللقمان و هرمس الهرامس المدعو بإدریس و فیثاغورث المدعو بشیث ......
تحریر فی شرح تمهید القواعد ابن ترکه آیت الله جوادی آملی ص 117
3 ) – غرض منطق ( به معنای غایت یا همان مقصود بالاصاله از شیء ) صیانت عقل از خطا در نتیجه گیری
نهایة الحکمه ص 10
4
) – منفعت منطق ( به معنای فائده یا همان مقصود بالعرض از شیء ) استفاده در سایر علوم می باشد
نهایة الحکمه ص 10
5 و 6 ) – مرتبه و جنس علم منطق :
فلسفه
الف ) بالمعنی الاعم ( حکمت )
فلسفه اولی ( الهیات – موجود بما هو موجود )
1 ) - نظری ( هست ونیست ) وسطی ( ریاضیات – موسیقی )
سفلی ( طبیعیات )
تدبیر شخص ( اخلاق شخصی )
2 ) - عملی ( باید و نباید ) تدبیر منزل ( اخلاق خانواده )
سیاست مدن ( اخلاق اجتماعی )
ب ) - بالمعنی الاخص ( موجود بما هو موجود )
از آنجا که منطق درباره کان ناقصه که احکام الوجود است حرف می زند نه کان تامه که صرف الوجود است پس مرتبه منطق جزء فلسفه و جنس آن حکمت نظری است
7 ) – قسمت منطق ( تقسیم بندی مباحث ) : منطق صوری و منطق مادی
8
) – روش تعلیم منطق : به واسطه برهان و استدلال می باشد
